Op dit blog zou de indruk kunnen worden gewekt dat boekvertalers zich vooral bezighouden met Hogere Literatuur. Dat zou dan een heel verkeerde indruk zijn. De meeste boekvertalers werken in het middensegment (thrillers, fantasy, chicklit, zielige verhalen over vrouwenleed in verre streken, et cetera) of in de Pulp. Over non-fictie heb ik het hier niet, hoewel veel boekvertalers juist dát veelvuldig onder handen krijgen. In dit stukje wil ik het over vertalen van Pulp hebben, en wel in het bijzonder over de bekende damesromannetjes die men in elke stationsboekhandel in grote aantallen aantreft.
Verder lezen Vergeten vertalers
De blues
Door Emmy van Beest
Maanden heb je naar dit moment toegewerkt. Nog even de inhoudsopgave en alles samenvoegen, een laatste controle op de extra spaties die er zelfs aan het eind nog inkruipen. Dan de verlossende druk op de knop waarmee het document de ruimte in zoeft, op weg naar de uitgever. Deze keer komt er ook nog het pure handwerk bij van het uitprinten en het verpakken als postpakket.
De snark in de boekenweek
Is het een trek, is het een strok? Is het ook in het Nederlands toch echt een snark?
Jan Kuijper houdt het op een slaai. Zijn rijmende vertaling van The Hunting of the Snark van Lewis Carroll verscheen vorige maand bij Athenaeum-Polak & Van Gennep. Het thema van de boekenweek (‘Lof der zotheid: scherts, satire en ironie’) zal niet vreemd zijn geweest aan de beslissing om een nieuwe vertaling van het nonsensgedicht uit te brengen. De jacht op de slaai, een agonie in acht schokken is een tweetalige editie, met de oorspronkelijke illustraties van Henry Holiday.
Verder lezen De snark in de boekenweek
Ieder zijn vak
Er staat op dit moment een heel aardige meneer op ons dak, die een lekkage komt verhelpen. Ik ben erg blij dat hij er is, want met die vreselijke regen van de laatste tijd liep er aardig wat water onze logeerkamer in. Hij ziet mij in mijn werkkamer zitten en vraagt wat ik doe. Als ik zeg dat ik boeken vertaal, zegt hij verbaasd: “Maar dat kan toch nooit zo moeilijk zijn? Daar zijn toch woordenboeken voor?”
Ik leg in het kort uit hoe ons vak werkt, en hij zegt: “O, ja, wacht, ik wist niet dat je er ook nog eens zinnen van moest maken.”
Het beste boek?
Op initiatief van het NRC Handelsblad en de NPS is er in februari van dit jaar een verkiezing uitgeschreven voor het Beste Boek. Op 11 maart trof ik op Teletekst de mededeling: ‘Meer dan 15.000 mensen kozen op internet hun favoriete boek uit een lijst van 250 titels.’ Meer dan 15.000 mensen? Het wordt positief gebracht, maar op de 16.000.000 Nederlanders en de 10.000.000 Belgen vind ik het bedroevend weinig.
Zou er soms zo weinig belangstelling zijn geweest omdat het stemmen zo lastig ging? Mijn persoonlijke voorkeur uit de zeer incomplete lijst kon om onduidelijke redenen niet eens aangevinkt kon worden. Verder lezen Het beste boek?
Vertaal ‘De tuinman en de dood’
Voor de tweede editie van de David Reid Poetry Translation Prize worden vertalers in het Engels uitgenodigd zich te wagen aan het gedicht ‘De tuinman en de dood’ van P.N. van Eyck. Voor de beste vertaling looft vertaalbureau Subtext Translations een prijs van 750 euro uit. Inzenden kan tot 1 mei.
Malen
Door Anke Reuvekamp
Vertalen is vaak eenzaam werk. Dankzij internet is dat wel minder geworden. Veel collega’s vinden steun bij elkaar op onze boekvertalerslijst op Yahoo, die soms ook dient als virtuele koffiehoek. Daar mag best eens geklaagd worden. Gelachen wordt er ook, soms tot diep in de nacht. En dan vloeien er wel eens wat dichtregels uit de toetsen. Dit schreef ik in september 2004.
Een ieder die zit te vertalen
Moet oppassen niet te gaan malen
De twijfel slaat toe
En maakt je doodmoe
En als het nou nog zou betalen …
Vertalers in de pikorde
Boekenweek, dus HP/de Tijd publiceert weer zijn jaarlijkse ‘pikorde’, de topveertig van mensen die het voor het zeggen hebben in literair Nederland. Samengesteld met de natte vinger, auteurs Tom Kellerhuis en Jan Zandbergen geven het zelf toe, maar ook op basis van verkoopresultaten. In hoeverre hebben vertalingen daaraan bijgedragen? Welke rol speelt het werk van vertalers in de pikorde? (Voor alle duidelijkheid: namen van vertalers komen in het artikel in HP/de Tijd niet voor.)
Verder lezen Vertalers in de pikorde
Dankjewel
Het einde van het boek nadert. De laatste bladzijde… de laatste alinea… het laatste woord! Een euforisch gevoel bekruipt je. Het boek is af. Je wilt het manuscript aan de kant leggen en een fles champagne opentrekken, maar dan staan ze daar, onvermijdelijk als altijd: de acknowledgements. Het dankwoord.
Verder lezen Dankjewel
Joke Smit over vertalen
Ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag een citaat van feministe en vertaalkundige Joke Smit over vertalen. Haar verzuchting dateert uit 1974, maar de conclusie die ze eraan verbindt, heeft nog niets aan waarde ingeboet, ook niet voor vertalers van de andere kunne.
‘Vertalen is altijd weer anders verschrikkelijk […] Vraag: wat doe je met Waarheid-jargon, aangelengd met Franse retoriek en Oosters bloemrijk. Les voor feministen: houd je taal schoon; zodra de eens gesmede formules het denken definitief vervangen, gaat het mis; de werkelijkheid is een oord om steeds opnieuw te verkennen.’ (Een week als feministe in: NRC/Handelsblad, 23 februari 1974).