Boekenwurmen die er geen bezwaar tegen hebben boeken online te lezen, kunnen voor duizenden titels terecht op
.
Op de Manuscripta
Op maandag 3 september 2007 was ik op de Manuscripta in de Westergasfabriek in Amsterdam. De Manuscripta is het nieuwe boekenfestival waarmee het literaire seizoen officieel wordt geopend.
Bestaat er dan zoiets als een literair seizoen? Dat idee moet ontsproten zijn aan het brein van iemand die zelf nog nooit één fatsoenlijke zin op papier heeft gezet. Iedereen die schrijft, weet immers dat de inspiratie zich stoort aan tijd, God noch gebod. Ze kan ’s zomers en ’s winters komen, ’s nachts of overdag, en steekt bij voorkeur op de vreemdste en ongelegenste momenten haar verleidelijke kopje op. Het idee dat inspiratie zomervakantie zou houden, is absurd en hilarisch. Wie schrijft, leeft in een eeuwigdurend, altijd geopend literair seizoen. Wie vertaalt ook, trouwens. Bijna alle literair vertalers werken de hele vakantie gewoon door, veelal uit bittere financiële noodzaak. Inspiratie verplicht. En de meeste lezers lezen ook gewoon het hele jaar door. Verder lezen Op de Manuscripta
Kan ik het wel?
Een paar dagen geleden kreeg ik, na vooraankondiging, een klus aangeboden: 3500 woorden, een handleiding van een medisch apparaatje, een week later in te leveren. Een voor mij nieuw type apparaat waar ik noch vertaalkundig, noch persoonlijk ervaring mee had, dus vrij bewerkelijk, maar een leuke uitdaging. Ik accepteerde.
Welgemoed toog ik aan het werk. Ik maakte gebruik van gaatjes in de agenda van mijn spreekuur – patiënten gaan voor – , werkte na vijven extra lang door, en zocht toen ik vastzat de website van de fabrikant op. Met de daar gevonden plaatjes snapte ik wel hoe het allemaal werkte.
Toen de eerste ruwe versie klaar was (iedere zin in principe vertaald, maar nog wel met haken en ogen, op te lossen in een of meer correctiedoorlopen) kreeg ik opeens een mailtje van het vertaalbureau: stop maar, ik heb de opdracht per ongeluk aan twee vertalers gegeven, sorry, sorry, we zullen je natuurlijk betalen voor reeds verricht werk. Einde bericht.
We willen alleen maar even weten wat erin staat
Een gewone, doordeweekse dag. Ik heb het druk, doe mijn best een deadline te halen. De telefoon gaat. Het is neef, historicus van beroep en ook druk doende met een deadline. Hij werkt aan een project waarbij brieven uit de zeventiende eeuw worden geanalyseerd en gecatalogiseerd. En nu wil het geval dat een van die brieven in het Noors is geschreven. Of ik er alsjeblieft even naar wil kijken en hem kan mededelen wat er zo ongeveer in staat, zodat ze zeker weten dat deze brief in het plaatje past. Nee, het hoeft niet prachtig vertaald te worden, ze willen alleen maar weten wat erin staat, er zeker van zijn dat deze brief niet die ene uitzondering is op de regel die ze hebben opgesteld. En er is vanzelfsprekend geen budget voor. Verder lezen We willen alleen maar even weten wat erin staat
Soep van de mossel
Ik heb eens een kookboekje laten vertalen door een vertaalprogramma van de Europese Unie. Enkele hoogtepunten:
15 g verpletterde tomaten
2 kip trommelstokken
100 ml plantaardige voorraad
plattelandshuisje kaas
zool (als in seizoen)
een grootmoedig snuifje van een grond komijn.
De kok op MIDDEL 3-4 notulen, tot het varkensvlees is gekookt en teder. Spoeling onder heet water en terzijde leggen aan afvoerkanaal. Plaats de ui in microgolf bewijs een schotel. Motregen de vulling over de groenten Veeg de trommelstokken met absorberende keuken document af. Snijd een klein kruis in de huiden van elke tomaat, dan duik in een kom kokend water. Verlof 30 seconden. Dien onmiddellijk!
Wikipedia of nee?
Veel boekvertalers maken naast woordenboeken en andere naslagwerken gretig gebruik van Wikipedia. Maar het lijkt niet onverstandig de informatie in de allemansencyclopedie met dezelfde kritische blik te lezen als die in de Van Dales, Roberts, Dudens en andere Websters en OED’s van deze wereld.
Er zijn legio voorbeelden van overheidsinstellingen, bedrijven, fans, artiesten en andere gewone stervelingen die naar eigen inzicht en goeddunken artikelen in de Wikipedia gewijd aan henzelf of anderen aanpassen. En wie denkt dat het allemaal wel meevalt, moet maar eens de wikidgame op de website van het Amerikaanse techtijdschrift Wired bestuderen, een lange lijst met vermakelijke en minder vermakelijke manipulaties. Wikipedia houdt alle redactionele wijzigingen nauwkeurig bij in het tabblad Geschiedenis, maar wie kijkt daar al naar? Wie neemt al de moeite de opeenvolgende versies van een artikel met de optie Vergelijk de aangevinkte versies te vergelijken? En wie neemt al de moeite de IP-adressen van de verschillende wikipedianen te herleiden? Verder lezen Wikipedia of nee?
The trials of literary translation, Dutch to English (part three)
In July 2003 I met Lex Jansen, the head man at The Arbeiderspers. Although he had a very natural interest in seeing a translation of Het woeden appear in the US, he warned me not to expect too much. He drew my attention to an article by Stephen Kinzer that had appeared in the New York Times a few days before. Its title: ‘America Yawns at Foreign Fiction’. Among its many sobering sentences was this one:
‘Writers, publishers and cultural critics have long lamented the difficulty of interesting American readers in translated literature, and now some say the market for these books is smaller than it has been in generations.’
And this one:
‘Several [publishers] said a decisive factor was the concentration of ownership in the book industry, which is dominated by a few conglomerates. That has produced an increasing fixation on profit. As publishers focus on blockbusters, they steadily lose interest in little-known authors from other countries.’
And these:
‘Some publishers said that they had no staff editors who read foreign languages, and that they hesitated to rely on the advice of outsiders about which foreign books might capture the imagination of Americans. Others mentioned the high cost of translation, the local references in many non-American books and the different approach to writing that many foreign authors take.’
Verder lezen The trials of literary translation, Dutch to English (part three)
YouTube voor schrijvers
Wie de ontmoedigende stroom afwijzingen van het uitgeversgilde zat is, kan zijn eigenste prozaïsche of poëtische parels kwijt op 1000Keyboards, zolang die parels niet langer zijn dan 800 à 1000 woorden, tenminste.
Lees er alles over op de site van Mashable of publiceer meteen op
The trials of literary translation, Dutch to English (part two)
Facts of publishing life in the UK…
Six years ago I had no conception of the barriers facing current non-English fiction in the English-speaking world. I hesitate to guess how many works of fiction are published in English annually – there must be thousands, contributed by UK, US, Canadian, Australian, New Zealand, South African, Irish, West Indian and other authors. Amidst this broad stream of literature, translated authors have a difficult time getting attention.
Verder lezen The trials of literary translation, Dutch to English (part two)
You’ve got… books
Ontvang nu boeken op je e-mailadres. Boeken op je e-mailadres? Ja, boeken op je e-mailadres. Fictie of non-fictie, literatuur of damesroman, in het Frans of in het Engels, korte verhalen of scifi, Dailylit heeft ’t. Elke dag een deel. Montaignes Essays in niet minder dan 459 delen bijvoorbeeld. Of The Tempest in 25. Dantes La divina commedia in 100, of de Engelse vertaling ervan in 104. De meeste titels zijn Engels, maar ‘we are adding several foreign language titles starting with Italian and French.’