Wat voorafging
Op 19 oktober 2009 verscheen er op Boekvertalers een artikel van me over mijn vertaling van A Fork in the Road (’n Vurk in die pad) van André Brink, een opdracht die ik kreeg omdat bijna honderd vertalers zich solidair met me verklaarden nadat Brinks Nederlandse uitgever had laten weten dat iemand die al een kwart eeuw Brink vertaalt geen recht had op diens lijvige biografie tenzij hij bijna 200.000 woorden kon vertalen binnen een tijdbestek van vier maanden. Als ik eraan terugdenk, is het moment waarop me duidelijk werd hoeveel mensen er achter me stonden nog steeds een koude-rillingen-moment. Zo’n moment diende zich een paar jaar later nog een keer aan toen ik een mailtje kreeg van uitgeverij Van Oorschot met de mededeling dat mijn vertaalvoorstel van de klassieke Afrikaanse roman Kroniek van Perdepoort van Anna M. Louw in goede aarde was gevallen, iets wat nooit zou zijn gebeurd zonder de solidariteitsverklaring van vijf jaar eerder. Op 9 januari 2014 verscheen ook daarover een artikel over op Boekvertalers. En eind vorig jaar kregen de bijna honderd handtekeningen alweer een vervolg. Ik werd namelijk door het Vrystaat Kunstefees uitgenodigd om in Bloemfontein te komen praten over mijn werk als vertaler Afrikaans en in het bijzonder over het vertalen van de grote schrijver Karel Schoeman, die onlangs is overleden. Verder lezen Bloemfontein
Auteur: Rob van der Veer
Een droomopdracht
In september 2008 zette ik mijn handtekening onder het vertaalcontract voor André Brinks autobiografie, A Fork in the Road: naast mijn eigen handtekening stond de schaduwhandtekening van ongeveer honderd andere vertalers, die middels een korte verklaring hadden laten weten dat de vertaling aan mij moest worden gegund en niet aan een ander. Over deze kwestie verscheen in oktober 2009 een artikel op de site van de Boekvertalers. Door het vertalen van A Fork in the Road heeft mijn leven een wending gekregen die indirect heeft geleid tot een droomopdracht, en daar wil ik graag iets over vertellen.
In ‘Violent villages’, het eerste hoofdstuk van A Fork in the Road, beschrijft Brink het ogenschijnlijk knusse leventje in de blanke dorpen en stadjes van het Zuid-Afrikaanse platteland uit zijn jeugd. Onder al die gemoedelijkheid en gezapigheid gingen meerdere lagen van geweld schuil: geweld tegen andersgekleurden, geweld tegen vrouwen en kinderen. Brink beschrijft het allemaal heel meeslepend, met als gevolg dat ik langzaam werd bekropen door de drang om op onderzoek te gaan en antwoord te vinden op de vraag hoe het mogelijk is dat deze situatie is ontstaan en dat ze zo lang heeft standgehouden. Ik kon me niet voorstellen dat de Afrikaners een slechter en perfider volk waren geweest dan andere volkeren. Ik besloot mijn onderzoek uit te voeren door te rade te gaan in de Afrikaanse literatuur en daarom voortaan alleen nog maar Afrikaanse romans of verhalen te lezen. Verder lezen Een droomopdracht
A Fork in the Road van André Brink
Op dinsdag 8 juli van het vorige jaar kwam er bij mij een mailtje binnen dat een eind maakte aan een tamelijk slepende kwestie. Een redacteur van Meulenhoff liet weten dat de opdracht tot het vertalen van André Brinks ’n Vurk in die pad / A Fork in the Road alsnog aan mij werd gegund. Een week of wat daarvoor had ik eigenlijk al geconcludeerd dat Brinks autobiografie naar twee andere vertalers zou gaan, maar nadat bevriende collega Anneke Bok me nog een keer had voorgehouden dat je nooit weet hoe een koe een haas vangt, stuurde ik een laatste mailtje naar het vertalersplatform van de VvL, waarna een paar goed gekozen woorden van Martin de Haan voldoende inspiratie voor Gerda Baardman vormden om een actie op touw te zetten. Bijna honderd vertalers gaven te kennen dat ze het onjuist vonden dat de uitgever omwille van discutabele haast voorbijging aan mijn meer dan vijfentwintig jaar durende bemoeienis met het werk van André Brink, en verklaarden zich impliciet bereid het boek te weigeren mocht het hun ter vertaling worden aangeboden. Als ik nu de lijst van namen doorlees, is dat nog steeds een hartverwarmende ervaring – zo veel mensen die zich voor me hebben ingespannen.
Ik ben inmiddels klaar met mijn vertaling en wil graag iets over mijn werkzaamheden vertellen. Verder lezen A Fork in the Road van André Brink