uit! – Pagina 13 – Boekvertalers

Net uit (week 8)

Sarko: Getuigenis [cover] Nicolas Sarkozy, Getuigenis, uit het Frans en Engels vertaald door Leen Van Den Broucke en Richard Kwakkel en verschenen bij Meulenhoff (oorspronkelijke titel: Testimony: The International Edition).

In tegenstelling tot wat in een enkele recensie wordt beweerd, is Getuigenis niet de vertaling van Témoignage (XO Éditions 2006), dat Nicolas Sarkozy tijdens de strijd om het Franse presidentschap schreef om de Franse kiezer bekend te maken met zijn politieke ideeën. Niet alléén dat. Wij werkten uit de door Philip H. Gordon bewerkte, Engelstalige internationale uitgave, die grotendeels is gebaseerd op Témoignage, maar waarin bovendien delen uit eerder door Sarkozy geschreven boeken zijn opgenomen: Libre (Éditions Robert Laffont 2001) en Ensemble (XO Éditions 2007). Hoewel we alle vertrouwen hadden in het werk van de senior fellow van The Brookings Institution, gaven we er als vertalers de voorkeur aan uit het oorspronkelijke materiaal te werken, waardoor de Nederlandse vertaling een synthese is geworden van Gordons tekstkeuze en Sarkozy’s woordkeuze. Het geheel wordt ingeleid met een door de huidige Franse president speciaal voor de internationale uitgave geschreven voorwoord, met — en dat tekent de pragmaticus Sarkozy — puntjes op de plek waar iedere vertaler zijn moederland kan invullen. Verder lezen Net uit (week 8)

Net uit (week 7)

Joanne Proulx. De voorspeller Joanne Proulx, De voorspeller, uit het Engels vertaald door Wim Scherpenisse. Verschenen bij Arena (oorspronkelijke titel: Anthem of a reluctant prophet).

De 17-jarige Luke ‘voorspelt’ op een avond voor de grap dat een van zijn vrienden de volgende dag bij een ongeluk zal omkomen, compleet met omstandigheden en exact tijdstip. Ze kunnen er wel om lachen, maar als de voorspelling precies uitkomt, wordt het bittere ernst. Verder lezen Net uit (week 7)

Net uit (week 1)

Lorenzo de’ Medici, De hand van Sofonisba, uit het Spaans vertaald door Anneloes Spruyt. Verschenen bij Karakter Uitgevers (oorspronkelijke titel: El Secreto de Sofonisba).

Als de jonge Antwerpse schilder Antoon van Dyck hoort van zijn bijzonder begaafde vrouwelijke collega Sofonisba Anguissola, reist hij onmiddellijk naar Palermo om haar te ontmoeten. Ze is inmiddels hoogbejaard, maar nog vitaal en helder van geest. Het tweetal voert vele gesprekken over hun vak en haar leven. In haar salon hangt een zelfportret van haar. Van Dyck bewondert het portret én de maakster. De gesprekken vinden plaats in 1624 en worden doorsneden met flashbacks van een zoektocht naar een geheim document in 1564. Verder lezen Net uit (week 1)

Net uit (week 49)

Anthony McCarten, De dood van een superheld, in een Nederlandse vertaling van Dennis Keesmaat en Monique Eggermont verschenen bij Querido (oorspronkelijke titel: Death of a Superhero)

Een boek dat zich laat lezen als een film – zo werd De dood van een superheld ons gepresenteerd. Het bleek een indrukwekkend verhaal met angstaanjagende, confronterende scènes en hilarische dialogen. Verder lezen Net uit (week 49)

Net uit special: Jadviga’s kussen

Pál Závada, Jadviga’s kussen, uit het Hongaars vertaald door Mari Alföldy en onlangs verschenen bij Uitgeverij Wereldbibliotheek

Wie literatuur vertaalt uit een taal die de meeste uitgevers niet machtig zijn, fungeert al gauw tevens als onbetaalde scout dan wel literair agent, die gevraagd of ongevraagd boeken uit het taalgebied bij uitgevers onder de aandacht probeert te brengen. Sinds ik in 1998 een kort fragment uit Jadviga párnája van Pál Závada heb vertaald voor een Hongaars nummer van het tijdschrift De Tweede Ronde, had ik deze roman ‘op mijn verlanglijstje’ staan. Mijn blijdschap was dan ook groot toen de Wereldbibliotheek het boek wilde uitgeven. Verder lezen Net uit special: Jadviga’s kussen

Net uit (week 44)

Sophie Dahl, Onder volwassenen, in een Nederlandse vertaling van Daniëlle Alders en Monique Eggermont verschenen bij Truth & Dare (oorspronkelijke titel: Playing with the Grown-Ups)

Dit is het eerste boek voor volwassenen van Sophie Dahl, kleindochter van Roald. Ze beschrijft hierin een aantal jaren uit het leven van Kitty, die opgroeit zonder vader en wier labiele moeder Marina op zoek gaat naar zichzelf. Marina laat zich leiden door talloze mannen, drugs en diverse goeroes, en plaatst Kitty’s welzijn op de tweede plaats, waardoor kinderjuffrouw Nora eigenlijk de enige stabiele factor in Kitty’s leven is. Jarenlang probeert Kitty haar moeder te laten inzien dat ze echt de moeite waard is, maar uiteindelijk dringt tot haar door dat haar moeder niet in staat is boven zichzelf en haar eigen problemen uit te stijgen.

De roman is geen autobiografie, maar leunt wel zwaar op de ervaringen uit Sophies jeugd. Het is dus wel duidelijk wie Bestepapa ‘in het echt’ is. Verder lezen Net uit (week 44)

Net uit (week 42)

Marisa Acocella Marchetto, Chemogirl, in een Nederlandse vertaling van Daniëlle Alders verschenen bij De Bezige Bij (oorspronkelijke titel: Cancer Vixen)

Chemogirl is een stripboek, oftewel een ‘graphic novel’ in uitgeversjargon. Auteur Marisa Acocella Marchetto werkt als striptekenares voor The New Yorker en vindt op een kwade dag een knobbeltje in haar borst. In een prachtig uitgevoerd boek vertelt ze over haar strijd tegen kanker, die ze op hoge hakken uitvecht. Ze vergelijkt de verschillende ziekenhuisjurken met elkaar (ook in een ziekenhuis moet je er toch verzorgd bijlopen) en komt in designerkleding opdagen voor haar chemokuren. Ze vertelt over haar twijfels welke behandeling ze moet kiezen en welk voedsel ze moet mijden en probeert zich via de kabbala met haar lot te verzoenen. Hoewel het onderwerp natuurlijk niet vrolijk is, is het allesbehalve een triest verhaal geworden, dat in haar geval ook goed afloopt. Verder lezen Net uit (week 42)

Net uit (week 40)

Patrick Rothfuss: Naam van de wind, door Lia Belt voor Mynx vertaald uit het Engels (oorspronkelijke titel: The Name of the Wind)

Afgelopen december kreeg ik bij de uitgeverij een advance reader’s copy in handen gedrukt van The Name of the Wind van ene Patrick Rothfuss. Of ik zin had om het te vertalen. Weer een nieuwe fantasyschrijver en wéér een trilogie. Het was een nogal lijvig werkje, en ik zei dat ik het wel ‘even’ zou lezen. Na een hoofdstuk of drie wist ik het al: dit was een van de beste fantasyboeken die ik de afgelopen jaren onder ogen had gekregen. Verder lezen Net uit (week 40)

Net uit (week 31)

Marian Keyes: Kom terug bij mij [omslag] Marian Keyes, Kom terug bij mij, in een Nederlandse vertaling van Dennis Keesmaat en Ellis Post Uiterweer verschenen bij House of Books (oorspronkelijke titel: Anybody Out There?)

Een roman met chicklit-elementen, maar toch is het geen chicklit omdat er nog zoveel méér speelt. De heldin is bij haar ouders in Ierland aan het herstellen van een ongeluk. Ze mist haar echtgenoot verschrikkelijk. Maar hoe ze het ook probeert, ze kan geen contact met hem opnemen. Dus besluit ze terug te gaan naar New York, om uit te vinden wat er aan de hand is. En dan komt er een verrassende wending, die wij als vertalers ook niet hadden zien aankomen.

Het vreemde is dat in lezersrecensies op internet de verrassende wending meteen wordt verklapt. Daar begrijpen wij niets van. Bij een detectiveroman verklap je toch ook niet wie in het laatste hoofdstuk als dader wordt ontmaskerd? Waarom andere lezers het plezier van de verrassing ontzeggen? Gelukkig hebben de sitebeheerders begrip voor de situatie en zijn ze bereid zulke recensies te verwijderen of aan te passen. We mailen de sitebeheerders erover, en seinen de uitgever in. Wie het meest gewicht in de schaal legt weten we niet, maar in elk geval staan zulke recensies niet meer op internet (voorlopig althans; we houden de vinger aan de pols).

Net uit (week 28)

Monique Eggermont en Ellis Post Uiterweer vertellen deze week over vertalingen van hun hand die recent zijn verschenen.

Jonathan Santlofer: Wraakkunst (omslag) Jonathan Santlofer, Wraakkunst, in de vertaling van Monique Eggermont verschenen bij Luitingh (oorspronkelijke titel The Killing Art).

Wraakkunst is de derde titel in een serie thrillers met inspecteur Kate McKinnon in de hoofdrol. Is het hoogstaande literatuur? Nee, maar wel een lekker (ont)spannend boek voor een zomerse avond. Santlofer is behalve auteur ook kunstschilder, en daar kun je in zijn boeken dan ook niet omheen. Dit verleent er wel een eigen sfeer aan. Er worden schilderijen verminkt en bloederige moorden gepleegd. De dader is steevast behoorlijk gestoord, en de oorzaak daarvan is terug te vinden in zijn of haar jeugd. Dit laatste deel, Wraakkunst, is zelfs verlucht met afbeeldingen van al dan niet verminkte schilderijen. De titel vond ik niet zo fraai, maar helaas, die lag al vast op het moment dat ik zelf een paar alternatieven had bedacht. De namen van de meeste kunstwerken waren terug te vinden op het internet, en ik vond het leuk om daar iets van ‘mee te nemen’. Al kostte het vertalen op die manier wel wat meer tijd!

Michael Byrnes: Het volmaakte relikwie (omslag) Michael Byrnes, Het volmaakte relikwie, in een Nederlandse vertaling van Ellis Post Uiterweer verschenen bij Luitingh (oorspronkelijke titel: The Sacred Bones)

Een culturele thriller, zoals dat tegenwoordig heet, dat wil zeggen: spanning en cultuur. Er wordt iets uit een crypte onder de Tempelberg geroofd, en bij die roof komen Israëlische soldaten om het leven. Moslims vinden dat de Rotskoepel is geschonden. Ondertussen is de geroofde waar overgebracht naar een geheim laboratorium in Vaticaanstad. De archeologische vondst blijkt te bestaan uit gebeente van ongeveer 2000 jaar oud. Het gebeente van een gekruisigde! Uiteraard zijn er ook nog allemaal politieke verwikkelingen.

Het frappante is dat terwijl ik aan het vertalen was, er inderdaad relletjes uitbraken bij de Tempelberg om soortgelijke redenen als in het verhaal, en dat een archeoloog melding maakte van een soortgelijk gebeente dat hij had gevonden. Je zou bijna denken dat de auteur in een kristallen bol heeft gekeken.