Tag: politiek

Wetsvoorstel Auteurscontractenrecht aangenomen

Aw[nieuw-20150107]De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel Auteurscontractenrecht vandaag aangenomen. De gewijzigde Auteurswet treedt op 1 juli 2015 in werking. De belangrijkste wijzigingen worden in een eerder artikel opgesomd (en een aantal passeert hier ook nog eens de revue). Janne Rijkers belichtte in 2010 de achtergronden van het wetsvoorstel.

Platform Makers roept op tot snelle invoering ACR

EK[logo]Het Platform Makers, waarin ook de Vereniging van Letterkundigen is vertegenwoordigd, heeft er bij de Eerste Kamer op aangedrongen het Auteurscontractenrecht (ACR) zoals gepland per 1 juli van dit jaar in te voeren. Die invoering dreigt in het gedrang te komen nu enkele fracties in de Eerste Kamer vragen willen stellen. Dinsdag 16 juni besloot de Eerste Kamer tot een tweede schriftelijke behandeling, die voor dinsdag 23 juni op de rol staat. Invoering per 1 juli is echter alleen mogelijk als de Eerste Kamer nog voor het zomerreces tot stemming overgaat.

‘De positie van makers verslechtert met de dag,’ zegt Rosa García López van de Nederlandse Vereniging van Journalisten, des te meer reden om invoering van het ACR niet langer uit te stellen.

Op 7 april hebben de fracties in de Eerste Kamer opmerkingen gemaakt en vragen gesteld bij het wetsvoorstel. Op 12 juni kwam staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Dijkhoff met een Memorie van antwoord.

Voor boekvertalers zijn een aantal vragen en opmerkingen vooral van belang; ik neem ze even ‘kort’ door. Verder lezen Platform Makers roept op tot snelle invoering ACR

Auteursrecht, wat vinden jullie ervan?

EP[logo]Die vraag stelt Julia Reda op haar blog. Julia Reda zit voor De Groenen/Vrije Europese Alliantie in het Europees Parlement, maar de meesten kennen haar als ‘piraat’. ‘My name is Julia, I’m the Pirate in the European Parliament. I’m fighting to make copyright unified, progressive and future-compatible in the EU. Will you join me?’ schrijft ze onder haar blog. In het EP is ze als rapporteur verantwoordelijk voor het ‘Ontwerpverslag over de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2001/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 mei 2001 betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij’, kortweg InfoSoc.

Het EP wil het auteursrecht in de Europese Unie stroomlijnen. Nu zijn er tientallen auteurswetten en wie er ook profiteert van die ‘versnippering’ en het daaruit voortvloeiende ‘gebrek aan transparantie’, niet de makers. Het doel van de Richtlijn was om ‘harmonisatie van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij’ te bewerkstelligen, maar omdat de huidige Europese regels ‘niet zijn afgestemd op de toename van de grensoverschrijdende culturele uitwisseling die door het internet wordt gefaciliteerd’ is de versnippering eigenlijk alleen maar toegenomen. Verder lezen Auteursrecht, wat vinden jullie ervan?

Auteurscontractenrecht enthousiast ontvangen door Tweede Kamer

Op dinsdag 10 februari 2015 werd het wetsvoorstel Auteurscontractenrecht (ACR) behandeld in de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel bevat een groot aantal maatregelen die makers beter moeten beschermen tegen de marktmacht van exploitanten. Een verslag van die behandeling staat op de site van de Eerste Kamer.

Overheid[logo]

Ook de vier moties die werden ingediend, konden op brede steun rekenen. Staatssecretaris Teeven beschouwde ze in zijn reactie tijdens de behandeling als ‘ondersteuning van het beleid.’ Verder lezen Auteurscontractenrecht enthousiast ontvangen door Tweede Kamer

Geld voor uw waar

Afbeelding downloadknop‘Mooi man, ik heb net 9000 gratis e-books op een USB-stickje gekregen van een vriend van me!’

‘Die vaste boekenprijs mag van mij wel worden afgeschaft. In Engeland en Amerika zijn de prijzen toch ook gewoon vrij?’

Als je mij op de kast wilt krijgen, heb je met een van deze twee uitspraken gegarandeerd succes. Even tot tien tellen helpt. Net als rustig uitleggen waarom ik vóór de vaste boekenprijs en tegen het gratis downloaden van e-books ben.

This is not America
Het klopt dat in Engeland en Amerika de boekenprijzen vrij zijn gelaten en dat het daar geen catastrofale gevolgen heeft gehad. Er zijn echter twee cruciale verschillen tussen de Engelstalige markt en de Nederlandstalige. Om te beginnen is de markt voor Engelstalige boeken vele malen groter dan die voor Nederlandstalige boeken. Bovendien wordt een groot deel van het boekenaanbod oorspronkelijk in het Engels uitgegeven. In Engelstalige landen zijn vertalingen dan ook een relatieve zeldzaamheid. In Nederland zijn ze eerder regel dan uitzondering.

Wat betekent dat concreet? Ten eerste: dat Nederlandse uitgeverijen met veel kleinere oplagen uit de kosten moeten zien te komen. Ten tweede: dat de uitgave van een vertaling een Nederlandse uitgeverij doorgaans meer geld kost dan de Engelse of Amerikaanse uitgever aan het oorspronkelijke werk kwijt is. Verder lezen Geld voor uw waar

De staat van het e-boek

If you can’t beat them…
Twee nieuwsfeiten. Het Britse ministerie van Cultuur, Media en Sport stelt de tenuitvoerlegging van de Digital Economy Act (DEA) na processen aangespannen door internet service providers voorlopig uit tot minimaal 2014. De DEA werd in 2010, in de nadagen van de Labourregering, door het parlement gejast en moest piraterij tegengaan. De wet is vergelijkbaar met de Franse wet Hadopi (zie de reacties onder Verbod op illegaal downloaden): internetgebruikers die herhaaldelijk illegaal materiaal downloaden waarop auteursrecht rust, krijgen een schriftelijke waarschuwing en lopen bij recidive het risico te worden afgesloten van internet. British Telecom en TalkTalk voerden begin maart voor het Hof van Appel aan dat de wet in strijd was met Europese richtlijnen, maar de rechters oordeelden anders: ‘the Digital Economy Act is a lawful and proportionate response to the threat posed by online piracy’. Toch heeft het ministerie besloten voorlopig tot 2014 te wachten met het effectueren van de eerste maatregelen. Verder lezen De staat van het e-boek

Past het auteursrecht nog in het digitale tijdperk?

Schrijver en e-boekuitgever François Bon vertaalde Hemingways The Old Man and the Sea en bood de vertaling Le vieil homme et la mer als e-boek aan op zijn eigen site publie.net en via boekhandels.

Een rel was geboren.

Gallimard bezit de exclusieve rechten op de uitgave van oeuvres dérivées, vertalingen in het Frans, van het werk van Hemingway voor Frankrijk en gaf in 1954 de Franse vertaling van Jean Dutour uit. Gallimards algemeen secretaris Alban Cérisier legt uit dat de overeenkomst met de erven Hemingway geen andere uitweg bood dan Bon te verzoeken zijn vertaling uit de verkoop te halen. Bon leefde in de vooronderstelling dat het werk van Hemingway in Canada en de Verenigde Staten in het publieke domein was terechtgekomen en was zich van geen kwaad bewust. Hij klaagde zijn nood op zijn blog en kreeg op Twitter en elders op internet veel bijval, onder andere van vertaler Christophe Claro, die op Le Clavier Cannibale schande sprak van Gallimards optreden en de vertaling van ‘enorm leeghoofd’ (immense baudruche) Jean Dutour als ‘ouwelijk’ (vieillotte) naar de prullenmand verwees.* Bon heeft inmiddels gehoor gegeven aan het verzoek van Gallimard. Verder lezen Past het auteursrecht nog in het digitale tijdperk?

Literair vertalen in Vlaanderen

De Vlaamse Auteursvereniging (VAV) deed in de tweede helft van 2011 onderzoek naar de inkomenspositie van literair vertalers in Vlaanderen. Ze raadpleegde het eigen ledenbestand en verzamelde verder nog namen bij het Vlaamse Fonds voor de Letteren en het Expertisecentrum Literair Vertalen (ELV). Van de 88 benaderde vertalers stuurden 31 een ingevulde enquête terug. Om de kille cijfers in een breder kader te kunnen plaatsen, namen de onderzoekers bovendien 10 interviews af. Het onderzoeksverslag Inkomensonderzoek bij literaire vertalers in Vlaanderen verscheen in december 2011.

Wat is een literair vertaler?
In de meeste Europese landen is een literair vertaler een vertaler die boeken vertaalt. Literatuur heeft dan de brede betekenis van ‘het geheel der schriftelijke overlevering van een volk of een tijd’.1 In Nederland en Vlaanderen ligt dat iets anders. In Nederland wordt onderscheid gemaakt tussen literair en niet-literair vertalers, waarbij die eerste groep literatuur in de beperkende betekenis van schone letteren vertaalt en de tweede groep boeken die niet onder die noemer vallen. Dat kan fictie en non-fictie zijn.
Ook de VAV hanteerde bij haar onderzoek een tweedeling, waarbij evenwel alle fictie anders dan in Nederland als ‘literair’ werd aangemerkt. Dezelfde criteria hanteert de vereniging ook bij haar toelatingsbeleid, omdat ze het met haar beperkte middelen verstandiger acht zich te specialiseren in het literaire segment.
In dat opzicht onderscheidt de VAV zich dus van haar zustervereniging in Nederland, de Vereniging van Letterkundigen, die sinds mei 2011 met de Werkgroep Algemeen Boekvertalers ook voor de belangen van niet-literair vertalers opkomt.

De gemiddelde Vlaamse literair vertaler
is net als zijn Nederlandse collega een hoogopgeleide 50-plusser met ongeveer vijftien jaar ervaring. Ruim de helft studeerde een taal, een derde vertaalkunde. Ongeveer de helft van de respondenten volgde aanvullend onderwijs. Mannen zijn in het VAV-onderzoek licht oververtegenwoordigd, wat niet overeenkomt met de onderzoeksresultaten in de bundel Literair vertalen: van twee kanten bekeken, die Kris Humbeeck en Francine Smink in 2008 in opdracht van Taalunie en ELV samenstelden.2 Daaruit bleek dat zowel in Nederland als Vlaanderen zes op de tien literair vertalers vrouwen zijn. Onze eigen enquête in 2009 wees uit dat op de e-mailgroep Boekvertalers acht van de tien vertalers een vrouw is. De conclusie dat onder niet-literair vertalers vrouwen sterk oververtegenwoordigd zijn, lijkt in datzelfde onderzoek te worden bevestigd door het gegeven dat meer mannen dan vrouwen altijd het Modelcontract kregen. Verder lezen Literair vertalen in Vlaanderen

Boekverbranding ‘Het negerboek’

Op 31 maart publiceerden we een artikel van Ine Willems over haar vertaling van The Book of Negroes van Lawrence Hill. In een reactie op 14 juni laat ze weten dat ‘[z]e godbetert een boekverbranding van Het negerboek aan het plannen [zijn]’. Naar nu blijkt is Roy Groenberg van de stichting Eer en Herstel Slachtoffers van Slavernij in Suriname van plan het boek, of de titel, op 22 juni op het Nationaal Monument Slavernijverleden in het Amsterdamse Oosterpark ceremonieel te verbranden. De heer Groenberg heeft de Canadese schrijver van het boek op de hoogte gesteld van dat voornemen. Lawrence Hill gaf daarover al een verklaring uit.

Ailantus, de uitgever van de Nederlandse vertaling, licht in onderstaande verklaring de keuze voor de Nederlandse titel toe en geeft aan graag de dialoog aan te gaan met de heer Groenberg.

Nieuwslijn Suriname besteedde vanochtend in een uitzending op Radio Nederland Wereldomroep aandacht aan de kwestie. Het programma is tot en met 21 juni te beluisteren. Op de site van de omroep verschijnt in de loop van de dag een artikel met een interview en foto’s. Verder lezen Boekverbranding ‘Het negerboek’