Tag: financieel

Dagelijks brood – arbeidsmarktpositie van boekvertalers in het Nederlandse taalgebied

In 2008 bracht de Conseil européen des associations de traducteurs littéraires (CEATL) de eerste editie uit van een rapport over de arbeidsomstandigheden van boekvertalers in Europa. Voor de tweede editie, die in 2015 moet verschijnen, hebben de aangesloten beroepsorganisaties eerst nationale enquêtes onder hun leden gehouden. In 2011 voerden wij dat onderzoek uit in het Nederlandse taalgebied. De resultaten ervan staan nu in een rapport dat is verschenen bij de Taalunie*.

NTu[logo] Verder lezen Dagelijks brood – arbeidsmarktpositie van boekvertalers in het Nederlandse taalgebied

Geld voor uw waar

Afbeelding downloadknop‘Mooi man, ik heb net 9000 gratis e-books op een USB-stickje gekregen van een vriend van me!’

‘Die vaste boekenprijs mag van mij wel worden afgeschaft. In Engeland en Amerika zijn de prijzen toch ook gewoon vrij?’

Als je mij op de kast wilt krijgen, heb je met een van deze twee uitspraken gegarandeerd succes. Even tot tien tellen helpt. Net als rustig uitleggen waarom ik vóór de vaste boekenprijs en tegen het gratis downloaden van e-books ben.

This is not America
Het klopt dat in Engeland en Amerika de boekenprijzen vrij zijn gelaten en dat het daar geen catastrofale gevolgen heeft gehad. Er zijn echter twee cruciale verschillen tussen de Engelstalige markt en de Nederlandstalige. Om te beginnen is de markt voor Engelstalige boeken vele malen groter dan die voor Nederlandstalige boeken. Bovendien wordt een groot deel van het boekenaanbod oorspronkelijk in het Engels uitgegeven. In Engelstalige landen zijn vertalingen dan ook een relatieve zeldzaamheid. In Nederland zijn ze eerder regel dan uitzondering.

Wat betekent dat concreet? Ten eerste: dat Nederlandse uitgeverijen met veel kleinere oplagen uit de kosten moeten zien te komen. Ten tweede: dat de uitgave van een vertaling een Nederlandse uitgeverij doorgaans meer geld kost dan de Engelse of Amerikaanse uitgever aan het oorspronkelijke werk kwijt is. Verder lezen Geld voor uw waar

‘Some actually choose to forgo royalties’

Op de website Publishing Perspectives schrijft Siobhan O’Leary over de financiële kant van het boekvertalen (Translators say, ‘Show Me the Monnaie’). In het bijzonder gaat ze in op de gevolgen van de uitspraak van het Duitse Bundesgerichtshof dat boekvertalers recht hebben op royalty’s (lees het eerdere bericht hierover op dit weblog). Verder lezen ‘Some actually choose to forgo royalties’

Literair vertalen in Portugal

De informatie over Portugal in het CEATL-onderzoek naar de inkomenspositie van literaire vertalers in de EU-landen is summier (zie de post ‘Vertaaltarieven Europees vergeleken’ van Matthijs Bakker van 10 augustus 2009). Daarom lijken wat aanvullende aantekeningen ‘uit het veld’ op hun plaats. Wat zijn de ervaringen van een vertaler van Nederlandstalige literatuur in Portugal?

Vertalen voor een extraatje
logo APTGetuige het CEATL-onderzoek is Portugal het EU-land waar het verschil tussen werkelijk betaald minimum (€ 9 voor 1800 aanslagen) en aanbevolen minimumtarief (€ 18) zowel absoluut (€ 9) als procentueel (100 %) het grootst is. En waarschijnlijk is dat verschil ook het minst realistisch, want in werkelijkheid ligt het betaalde minimum aanzienlijk lager (bij veel uitgeverijen € 6) en is het aanbevolen minimumtarief in feite eveneens het werkelijk betaalde maximumtarief. Verder lezen Literair vertalen in Portugal

De VvL en de niet-literairen (1)

Een paar weken geleden legden Ellis Post Uiterweer en ik het bestuur van de Vereniging van Letterkundigen de vraag voor of de VvL iets voor niet-literair vertalers kon betekenen. Ik ben al vijf jaar lid van de VvL, pleit samen met een paar andere boekvertalers al jaren voor organisatie van niet-literair boekvertalers in VvL-verband, en wilde eindelijk wel eens weten of dat terecht was.

‘Redelijke voorwaarden’
Kort geleden heeft de VvL, of eigenlijk de overkoepelende organisatie van de Vereniging van Schrijvers en Vertalers (VSenV), haar voorwaarden voor een volwaardig lidmaatschap aangepast door de eis van het modelcontract in te ruilen voor een contract met ‘redelijke’ voorwaarden bij een professioneel geleide uitgeverij. Het begrip ‘professionele uitgeverij’ wordt glashelder gedefinieerd, maar van ‘redelijk’, nochtans een ruim begrip, ontbreekt iedere operationalisering. Op de voorpagina van haar website schrijft de VvL op te komen voor de collectieve en individuele belangen van vertalers tout court, maar een korte zoektocht door de achterliggende pagina’s leert dat de zelfstandig naamwoorden vertaler(s) en vertaling(en) verder vrijwel nergens voorkomen zonder het kwalificatief ‘literair’. Verder lezen De VvL en de niet-literairen (1)

Vertaaltarieven Europees vergeleken

In een uitstekend artikel in het zomernummer van het vertaaltijdschrift Filter vat Martin de Haan in tien constateringen en drie conclusies de resultaten samen van een onderzoek door de CEATL naar de inkomenspositie van literair vertalers in Europa. Het artikel is alleen voor abonnees van Filter te lezen, maar het gehele onderzoek, waarvan De Haan een van de drie auteurs is, kan worden gedownload op de site van de CEATL (Conseil Européen des Associations de Traducteurs Littéraires, een club van Europese literaire vertalersverenigingen). Dat is de moeite waard. Ik pik er een paar punten uit. Verder lezen Vertaaltarieven Europees vergeleken

Zelluf doen

Het is voor mijn familie en vrienden geen geheim dat ik een afkeer heb van boekhouden. Die afkeer gaat helaas niet samen met een van mijn andere eigenschappen: alles ‘zelluf’ willen doen. Hoewel manlief al talloze keren heeft aangeboden de klus op zich te nemen, en best tijd en energie wil steken in het aanleren van het boekhoudprogramma, en het uitvogelen wat wanneer moet enzovoort, heb ik zijn aanbod tot nu toe steeds weggewuifd. Ik moet en zal zelluf de btw-aangifte doen, zelluf factureren en zelluf strijd voeren met de accountant over wat ik wel en niet mag declareren…
Verder lezen Zelluf doen

Frankrijk morrelt aan vaste boekenprijs

In het kader van het wetsvoorstel Modernisering van de economie, een pakket maatregelen dat de Franse economie een beslissende impuls moet geven, heeft meerderheidspartij UMP (Union pour un mouvement populaire, de partij van Nicolas Sarkozy) een amendement ingediend om de periode waarin niet op de boekenprijs mag worden geconcurreerd terug te brengen van twee jaar naar een halfjaar.

Frankrijk was in 1981 het eerste land dat het principe van de vaste boekenprijs bij wet vastlegde. Het voorbeeld van de loi Lang, ‘de eerste wet voor duurzame ontwikkeling’, vond in veel Europese landen navolging. Nederland ruilde een brancheovereenkomst op 1 januari 2005 in voor de Wet op de vaste boekenprijs, België schafte die in 1984 af en de Britse Net Book Agreement sneuvelde in 1995. De Raad van Europa — niet te verwarren met de Europese Raad — heeft de Europese Commissie gevraagd rekening te houden met het belang van nationale stelsels van vaste boekenprijzen, maar ‘Europa’ heeft zich nog niet gecommitteerd aan een uniform beleid.

Het Franse voorstel is behandeling door het parlement niet ongeschonden doorgekomen, maar de periode waarin geen kortingen groter dan vijf procent mogen worden gegeven, is teruggebracht naar een jaar. Alain Beuve-Méry behandelt voors en tegens in Le Monde.

Liefdewerk oud papier

De Vereniging van Letterkundigen (VvL) en de Stichting Lira lieten Onderzoeksbureau Veldkamp onderzoek verrichten naar de inkomenspositie van auteurs. Hun bevindingen vinden jullie hier.

Zo’n 120 boekvertalers deden mee aan het onderzoek, dat de jaren 2005 en 2006 bestrijkt. In die periode verschenen gemiddeld 4 boeken per jaar van hun hand, terwijl ze in hun hele carrière gemiddeld 54 boeken hebben vertaald. Naar de leeftijd van de ondervraagde vertalers is geen navraag gedaan, maar de grootste groep respondenten (66 procent van de groep auteurs en vertalers) is tussen de 35 en 54 jaar oud. Niet meer dan 14 procent is jonger dan 35.

Verder lezen Liefdewerk oud papier