De Stichting Leonora Christina heeft de Amy van Marken-vertaalprijs 2008 toegekend aan Bertie van der Meij voor haar vertaling Sterven van liefde en leven van wijn. Een bloemlezing uit de Epistels en Zangen van Fredman, liederen van de Zweedse dichter en componist Carl Michael Bellman (1740-1795) met een inleiding door de vertaalster, verschenen bij Uitgeverij Voltaire in ’s-Hertogenbosch. De prijs bestaat uit € 5.000 en een oorkonde. Het is de tweede keer dat deze prijs wordt uitgereikt. Bertie van der Meij kreeg eerder de Martinus Nijhoffprijs en de Filter Vertaalprijs. Verder lezen Amy van Markenprijs voor Bertie van der Meij
‘War Poets’ in De Balie
De SLAA ( Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam) organiseert op dinsdag 11 november 2008 vanaf 20.00 uur in De Balie het programma War Poets. Aanleiding is het verschijnen van twee werken van Geert Buelens: de bloemlezing Het lijf in slijk geplant. Gedichten uit de Eerste Wereldoorlog en de studie Europa, Europa! over de dichters van de Eerste Wereldoorlog. Het programma is tot stand gekomen in samenwerking met uitgeverij Ambo/Anthos. Verder lezen ‘War Poets’ in De Balie
Allemaal meesterwerken
Wie regelmatig de stukjes op dit blog leest die verschijnen in de rubriek Net Uit, zou gemakkelijk tot de conclusie kunnen komen dat boekvertalers uitsluitend interessante, goed geschreven boeken onder handen krijgen, zij het met problemen op vertaalgebied. Boekvertalers doen hun best de stijl van de auteur zo goed mogelijk in een andere taal tot zijn recht te laten komen, ze peinzen lang over dat ene woord dat de auteur zo kundig daar heeft gebruikt en niet op een andere plek. Ze gaan helemaal op in het boeiende verhaal en leven mee met alle personages die zo goed uit de verf komen. Wanneer ze de vertaalde tekst opsturen, is het alsof ze afscheid nemen van een goede vriend.
Verder lezen Allemaal meesterwerken
Woord zoekt vertaling (2): sprawling en rambling houses
Sprawling en rambling – twee woorden die in het Engels bijna letterlijk breder zijn dan al hun Nederlandse vertalingen. To sprawl is volgens Van Dale Engels-Nederlands onder meer: ‘zich in alle richtingen verbreiden’, ‘onregelmatig van vorm zijn’. Van Dale noemt als voorbeeld sprawling suburbs: naar alle kanten uitgroeiende voorsteden. Rambling heeft als bijvoeglijk naamwoord een eigen lemma met als vertalingen onder meer: ‘onsamenhangend’, ‘verward’, ‘grillig’, ‘stelselloos’ (zonder concrete voorbeelden), en ‘kruipend’ en ‘klimmend’ (als het om planten gaat). Wat doen we met deze woorden wanneer ze van toepassing zijn op woningen? Verder lezen Woord zoekt vertaling (2): sprawling en rambling houses
Net uit: Een Engelse tragedie
Hieronder vertellen Wim Scherpenisse en Dennis Keesmaat, de vertalers van Een Engelse tragedie van Helen Walsh, zojuist verschenen bij Lebowski Publishers (oorspronkelijke titel: Once upon a time in England), over het boek.
In deze roman maken we kennis met de uit Ierland afkomstige, in Noord-Engeland woonachtige Robbie Fitzgerald, fabrieksarbeider en pubzanger, zijn uit Maleisië afkomstige vrouw Susheela en hun kinderen Vincent (Vinnie) en Ellie. Het boek speelt zich af in het arme noorden van Engeland, waar armoede en werkeloosheid de toon zetten, en staat in het teken van het racisme en geweld waarmee Robbie en zijn multiculturele gezin te maken krijgen en dat hen ten slotte meedogenloos uit elkaar zal drijven. Verder lezen Net uit: Een Engelse tragedie
Net uit: De godsformule
Hieronder vertelt Kitty Pouwels, de vertaalster van De godsformule van José Rodrigues dos Santos, verschenen bij Em. Querido’s Uitgeverij bv (oorspronkelijke titel: A Fórmula de Deus), over het boek en de vertaalproblemen die ze erin tegenkwam.
Tomás Noronha, een Portugese cryptoloog, wordt bij de ingang van het Museum voor Oudheden in Caïro aangesproken door een mooie vrouw. Zij blijkt een Iraanse natuurkundige te zijn, die een mysterieus document van de hand van Albert Einstein in haar handtas heeft. Tomás wordt uitgenodigd om dit document op het Ministerie van Wetenschappen in Teheran te komen ontraadselen. Dit brengt hem op een reis die van Iran terug naar Portugal en vervolgens naar Tibet voert, waar hij grootse ontdekkingen doet. Anders dan de Iraanse autoriteiten denken, blijkt het document niet de formule voor een atoomwapen te bevatten, maar het wetenschappelijke bewijs voor het bestaan van God.
Net uit: Harry, de verbeterde versie
Hieronder vertellen Wim Scherpenisse en Gerda Baardman, de vertalers van Harry, de verbeterde versie van Mark Sarvas, zojuist verschenen bij Meulenhoff (oorspronkelijke titel: Harry, Revised), over het boek.
In dit romandebuut van de veertiger Mark Sarvas, de drijvende kracht achter het literaire blog The Elegant Variation, zijn we getuige van de midlifecrisis van Harry Rent. Na een huwelijk dat in het teken stond van zijn eigen negatieve zelfbeeld en angst voor de minachting van zijn uit een rijk milieu afkomstige vrouw is hij nu geheel op zichzelf aangewezen. Hij probeert een mooie serveerster in een eetcafé het hof te maken en, als dat niet lukt, tot haar door te dringen door zich op te werpen als de weldoener van haar oudere collega, die met haar gezondheid sukkelt en financiële en persoonlijke problemen heeft. Harry laat zich daarbij inspireren door Edmond Dantès, de hoofdpersoon van De graaf van Monte Cristo van Alexandre Dumas. Verder lezen Net uit: Harry, de verbeterde versie
Net uit: Een verborgen leven
Hieronder vertelt Monique Eggermont, de vertaalster van Een verborgen leven van Johanna Reiss, zojuist verschenen bij uitgeverij Q (oorspronkelijke titel A Hidden Life), over het boek, de vertaling en haar contact met de auteur.
Johanna Reiss is in 1932 in Winterswijk geboren als Annie de Leeuw. Tijdens de oorlog heeft ze, samen met haar zusje, ondergedoken gezeten bij een familie in Usselo. Jim, de Amerikaan met wie ze trouwde, stimuleerde haar om een boek te schrijven over die zware tijd. Het zou een pijnlijk proces worden, maar hij zou haar bijstaan. Samen met hem en hun twee dochtertjes zouden ze daarom naar Nederland gaan, waar Johanna aan Jim kon laten zien waar en bij wie ze ondergedoken had gezeten en wat voor mensen het waren die haar leven hadden gered. Hij gedroeg zich die week in Nederland anders dan anders. Toen zijn vakantie erop zat, ging hij alvast terug naar New York; Johanna en de kinderen zouden nog een weekje in Nederland blijven. Verder lezen Net uit: Een verborgen leven
Net uit: Laat niets los
Hieronder vertelt Els Franci-Ekeler, de vertaalster van Laat niets los van Jane Hill, verschenen bij Uitgeverij De Kern (oorspronkelijke titel: Can’t Let Go), iets over het boek.
Who dunnit is in deze psychologische thriller al meteen bekend, want de openingszin luidt: ‘Toen ik achttien was heb ik een man gedood en ik ben ermee weggekomen.’
De Engelse Beth, die op haar achttiende nog Lizzie heette, is schuldig aan een misdrijf. Het hoe en waarom wordt pas duidelijk op de allerlaatste pagina’s, en voordat je daar bent aangekomen, wordt de spanning genadeloos opgevoerd.
Zeventien jaar lang heeft Beth met moeite en pijn een nieuw, bijna anoniem bestaan opgebouwd. De extraverte Lizzie, die actrice had willen worden, is nu de introverte Beth: een grijze muis, een lerares Engels die geen vriendschappen durft te sluiten en geen relaties durft aan te gaan uit angst dat haar geheim zal worden ontsluierd. Als ze na zeventien jaar besluit eindelijk weer een beetje te gaan leven, ontmoet ze de uitbundige Zoey, een Amerikaanse stand-upcomedian die in Londen probeert door te breken. Maar net als ze zover is dat ze weer naar buiten durft te treden, laat iemand opeens overal dreigbriefjes voor haar achter, op school, thuis en zelfs op de ruit van haar auto: Vergeet nooit dat ik je in de gaten houd. Wie houdt haar in de gaten? Wie heeft haar geheim ontdekt?
Verder lezen Net uit: Laat niets los
‘Om niets van de stijl verloren te laten gaan’
Een citaat uit een bericht van Rien Verhoef, gelezen op de e-maillijst van de Werkgroep Vertalers van de VvL en met zijn toestemming hier overgenomen:
‘Nrc.next publiceerde [op 5 september 2008] in zijn rubriek Internationaal een samenvatting (ruim de helft) van de toespraak van Sarah Palin, beoogd vice-president van de Republikeinen, met daarbij de vermelding: “Om niets van haar stijl verloren te laten gaan is de tekst in het Engels afgedrukt.” Misschien ook een tip voor Nederlandse literaire uitgeverijen?’
Zelfoverschatting
Dit voorval is tekenend voor de parmantige zelfoverschatting van een generatie Nederlanders. De prijs van de behouden stijl was ongetwijfeld dat grote delen van de tekst veel lezers geheel zullen zijn ontgaan.
Verder lezen ‘Om niets van de stijl verloren te laten gaan’