Vingeroefening

boekiesEr bestaat een website voor de lezers van romantische boeken: chasingdreams.nl. Het is een uitstekende website, met korte besprekingen van heel, heel veel van die boeken, en een druk bezocht forum. Sommige gebruikers van dit forum zouden heel graag meer boeken in het genre vertaald zien. Ze hebben echter de weg gevonden naar dit blog, en na het lezen van het artikel Wanneer wordt een boek vertaald? snappen ze beter waarom nu eenmaal niet álle titels vertaald kunnen worden.

In de reacties onder het artikel komt een opmerking voor die hen stak: Veel gerenommeerde vertalers zijn ooit begonnen met damesromannetjes; een uitstekende vingeroefening. Ze vinden dat hier denigrerend over damesromannetjes wordt gesproken. Dat is zeker de bedoeling niet geweest. Verder lezen Vingeroefening

Vertalingen die sporen achterlaten

Als je een boek aan het vertalen bent, ben je er meestal heel intensief mee bezig. Het is een verhevigde vorm van helemaal in een boek opgaan, zoals je dat ook met ‘gewoon’ lezen af en toe kunt hebben. Sommige vertaalklussen hebben daardoor sporen in mijn dagelijks leven nagelaten. Verder lezen Vertalingen die sporen achterlaten

De lol van het vertalen van literaire non-fictie

Wat is er eigenlijk zo leuk aan het vertalen van literaire non-fictie? Het is immers slecht betaald werk, waarbij je soms lange uren moet maken om een deadline te halen en je loopt ook nog het gevaar dat je RSI en vierkante ogen krijgt.

Natuurlijk heb je met het eindresultaat in handen de voldoening dat je een mooi stuk werk hebt afgerond. En af en toe, als de brontekst een beetje te pruimen is, kom je bij het vertalen zelf in een ‘flow’ terecht en kunnen je typende vingers de volzinnen nauwelijks bijhouden. Ook is het heel bevredigend als je na lang zoeken een oplossing hebt gevonden voor een stukje tekst waar je aanvankelijk geen touw aan vast kon knopen. Verder lezen De lol van het vertalen van literaire non-fictie

Net uit: Portret van een dode man

Portret van een dode manPortret van een dode man door Sarah Hall, vertaald door Wim Scherpenisse en verschenen bij Anthos (oorspronkelijke titel: How to Paint a Dead Man).

Dit is het derde boek van Sarah Hall dat in het Nederlands verschijnt. Haar eerste roman die in Nederland verscheen, was De Michelangelo van Coney Island (in 2005, vertaald door Liesbeth Teixeira de Mattos), een rijke, gelaagde roman over een tatoeagekunstenaar. In 2008 volgde De vrouwen van Carhullan (door mij vertaald), een grimmige feministische toekomstfantasie.

En nu is er dus Portret van een dode man. Het is Halls meest complexe roman tot nu toe, waarin ze blijk geeft van een indrukwekkend compositietalent. Het boek heeft niet minder dan vier hoofdpersonen en een groot aantal bijfiguren, die voor een deel een rol spelen in elkaars verhalen. Het boek doet in die zin enigszins denken aan beroemde ensemblefilms zoals Magnolia van Paul Thomas Anderson en Short Cuts van Robert Altman. Qua detaillering en verwevenheid van de verhaallijnen heeft Hall in ieder geval een formidabele prestatie geleverd, al was het alleen maar omdat haar vier verhalen samen zowat een halve eeuw omspannen (ieder personage leeft in zijn eigen tijd, maar er is wel overlap). Verder lezen Net uit: Portret van een dode man

Net uit: Het verborgene

Het verborgeneHet verborgene door Tobias Hill, vertaald door Wim Scherpenisse en Gerda Baardman en verschenen bij Ailantus (oorspronkelijke titel: The Hidden).

In veel recensies wordt The Hidden van Tobias Hill vergeleken met The Secret History van Donna Tartt, maar Hill is beslist meer dan de zoveelste Tartt-epigoon. Zijn roman staat stevig op eigen benen.

Hills hoofdpersoon is Ben Mercer, een jonge archeoloog uit Oxford. Hij is pas vijfentwintig, maar hij heeft al een huwelijk achter de rug en is vader van een dochtertje. Nog voordat de officiële scheiding erdoor was, is zijn vrouw met een van hun voormalige docenten gaan samenwonen, waardoor Ben zijn dochtertje nog maar af en toe kan zien. Hij is ontdaan, voelt zich vernederd en besluit een paar maanden verlof te nemen en naar Griekenland te gaan, in de hoop dat hij daar de rust vindt om verder te werken aan zijn proefschrift over het oude Sparta. Verder lezen Net uit: Het verborgene

Schuttingtaal

Schuttingtaal dwingt de vertaler van tijd tot tijd diep in de krochten van de Nederlandse taal te duiken. Snuffelend naar een woord dat de kleur en klank van een bepaalde buitenlandse verwensing getrouw nabootst, loopt hij zijn eigen repertoire van verwensingen langs. Of hij maakt gebruik van de repertoires van andere mensen die zo vriendelijk zijn geweest die op het internet te zetten.

bollocksVloeken en graffiti
Onderscheid dient te worden gemaakt tussen vloeken en graffiti. Als er gevloekt wordt, heb je meestal een vrij ruime keuze aan verwensingen, of die nu ouderwets of gloednieuw moeten zijn. De ene keer kun je volstaan met ‘Verdorie nog aan toe! Laat me met rust!’, terwijl een andere keer een ‘Godverdomme, teringwijf, lazer toch op!’ echt noodzakelijk is. En voor het allround werk heb je altijd nog het te pas en te onpas gebruikte ‘fuck’ en ‘shit’. Verder lezen Schuttingtaal

Marcelo en de echte wereld

Marcelo en de echte wereld van Francisco X. Stork, vertaald door Aleid van Eekelen, en verschenen bij Lemniscaat (oorspronkelijke titel: Marcelo In The Real World).

Marcelo is zeventien en heeft het prima voor elkaar: hij woont in een boomhuis in de achtertuin, heeft het naar zijn zin op school en heeft een vakantiebaantje geregeld op de manege van die school. Marcelo heeft ook zijn eigenaardigheden: hij heeft zijn vaste dagindeling, die hij ook op papier heeft staan. Hij kan zich niet verplaatsen in anderen en heeft moeite met figuurlijk taalgebruik. Hij hoort muziek in zijn hoofd en heeft nogal aparte interesses. Zelf vindt hij niet dat hem iets mankeert, maar omdat hij weet dat anderen het makkelijker vinden als ze een etiket op hem kunnen plakken, accepteert hij het label ‘Aspergerpatiënt’. Verder lezen Marcelo en de echte wereld

‘Some actually choose to forgo royalties’

Op de website Publishing Perspectives schrijft Siobhan O’Leary over de financiële kant van het boekvertalen (Translators say, ‘Show Me the Monnaie’). In het bijzonder gaat ze in op de gevolgen van de uitspraak van het Duitse Bundesgerichtshof dat boekvertalers recht hebben op royalty’s (lees het eerdere bericht hierover op dit weblog). Verder lezen ‘Some actually choose to forgo royalties’

Boekvertalen en zakelijk vertalen

Een met cowboys bevolkte wereld Sinds een jaar of drie vertaal ik naast zakelijke teksten voor de (petro)chemische en farmaceutische industrie ook boeken. Oorspronkelijk ben ik daarmee begonnen omdat het andere werk wat al te mechanisch begon te verlopen en ik in mijn taalgebruik versteende. Het leek me goed om een doorbraak te forceren met creatiever werk.

Toevallig zocht een welbekende uitgeverij van romantische lit… eh lectuur vertalers, en na een proefvertaling mocht ik aan de slag. Het eerste boek kostte veel tijd en energie. De daaropvolgende twee, drie boeken ook, maar inmiddels heb ik het ritme redelijk te pakken. En ik heb voldoende boeken achter de rug om de balans op te maken. Verder lezen Boekvertalen en zakelijk vertalen

Net uit: De Italiaan

De ItaliaanDe Italiaan, door Sven Olov Karlsson, uit het Zweeds vertaald door Edith Sybesma, verschenen bij Prometheus (oorspronkelijke titel: Italienaren (2003).

Frans Bauer vertelde in een interview dat hij als klein jochie zelf een plaatje had opgenomen en toen het goed en wel was geperst voor de radio ging zitten wachten tot het gedraaid zou worden. Zo voel ik me nu ook ongeveer, nu mijn vertaling uit is van een boek dat ik al een hele poos heel erg goed vind, al lang voordat ik wist dat ik het ooit te vertalen zou krijgen. Nu is het moment daar waarop ook andere mensen in Nederland het kunnen ontdekken en ervan kunnen genieten. En ik zit net zo gespannen als Frans Bauer indertijd, te wachten op een teken dat het boek ook in Nederland zijn publiek heeft gevonden en dat het de lezer aanspreekt. Verder lezen Net uit: De Italiaan