Categorie: vertaalpraktijk
Beroepsdeformatie
Vertalen is een fantastisch beroep. Toch is er iets wat ik echt ontzettend jammer vind.
Ik ben gaan vertalen omdat ik altijd zo graag las. Ik was zo’n lezer die alles las wat los en vast zat, een gat in de lucht sprong toen ze eindelijk ‘verplicht’ een hele boekenlijst op school mocht afwerken en vaak met een boek lezend door het huis liep. Met de nadruk op ‘was’, want sinds ik vertaal, vind ik lezen nog wel leuk, maar het is toch anders. Ik lees pagina’s opnieuw, leg boeken sneller weg en lig af en toe echt in een deuk om de vertaling, omdat ik ‘zie’ wat er ‘stond’. Niet leuk. Ik vertaal pas sinds twee jaar, dus misschien gaat deze vorm van beroepsdeformatie ooit wel weer voorbij…
Hebben jullie dat nou ook?
Afbeelding: George Clausen, Twilight: Interior (Reading by lamplight), National Gallery of Australia (aanklikken voor groter)
Eng raam, man! Mama-rangen en anagrammen
Colin Singleton, de hoofdpersoon van 19 x Katherine, is verslaafd aan het maken van anagrammen. Dat doet hij uit zijn hoofd: als hij een woord hoort, gaat hij de letters automatisch anders rangschikken. Zoals hij het zelf aan (de negentiende) Katherine uitlegt aan de hand van haar naam, Katherine Carter: ‘Ik zie de letters en haal er dan eerst een goed woord uit – achterna bijvoorbeeld, of krater – en dan probeer ik van de overgebleven letters […] een grammaticaal logisch geheel te maken.’ Zo wordt Katherine Carter ‘ar in echte krater’ of ‘trek Ier achterna’. In de vertaling tenminste; in het Engels werd het her karate cretin en their arcane trek.
Verder lezen Eng raam, man! Mama-rangen en anagrammen
Vervolgcursus literair vertalen uit het Pools en het Hongaars
Gastbijdrage van Antje Koelewijn
Van 18 tot 20 mei 2007 vond in het Belgische Seneffe een cursus literair vertalen plaats voor vertalers uit het Pools en het Hongaars. Het was een vervolg op de intensieve cursus van een week voor vertalers uit dezelfde talen in Antwerpen in november 2005. Het Steunpunt Literair Vertalen in Utrecht organiseert regelmatig dergelijke cursussen voor mensen die de ambitie hebben literair vertaler te worden. Dit project is een initiatief van de Nederlandse Taalunie. Doel is dat er op den duur voldoende goede vertalers zijn. De cursisten kunnen zich door middel van een proefvertaling kwalificeren. Verder lezen Vervolgcursus literair vertalen uit het Pools en het Hongaars
Vrijdagse vertaalslag: 19de-eeuwse secreetruimers
Ik werk op het ogenblik aan de vertaling van The Ghost Map, geschreven door Steven Johnson. Het boek verschijnt volgend jaar onder de titel Londen, spookstad bij Meulenhoff. Van Steven Johnson verscheen eerder Alle slechte dingen zijn goed voor je, in de vertaling van Esther Ottens. Op YouTube kun je een filmpje bekijken, waarin Steven Johnson over zijn boek The Ghost Map vertelt.
Londen, spookstad is een non-fictieboek. Het gaat over de cholera-epidemie die Londen in 1854 teisterde en beschrijft hoe die het aanzien van wereld en wetenschap veranderde.
Verder lezen Vrijdagse vertaalslag: 19de-eeuwse secreetruimers
Vrijdagse vertaalslag: Wipe yo foots
Ik ben op dit moment bezig met de vertaling van ‘Barn Burning‘, een verhaal van de Amerikaanse schrijver William Faulkner. In dit verhaal komen verschillende vormen van dialect voor, waaronder het specifieke taalgebruik van de negers in het zuiden van Amerika in die tijd, of althans een benadering daarvan. Verder lezen Vrijdagse vertaalslag: Wipe yo foots
Vrijdagse vertaalslag: boekvertalers en bevertanden
Het is 1893. Drie mensen lopen op straat.
At that moment a man emerges from the shadows. He is shorn in a beaver-tooth tailed day coat and pedals past astride a contraption based on balance and velocity. The device seems the property of dreamland. Het gaat mij hier om die tweede zin: He is shorn in a beaver-tooth tailed day coat and pedals past astride a contraption based on balance and velocity.
Nu wordt er weleens gezegd dat je moet vertalen ‘wat er staat’. Dat is een nobel streven.
Verder lezen Vrijdagse vertaalslag: boekvertalers en bevertanden
Duovertalen
Vorige week heb ik mijn eerste duovertaling afgerond en ingeleverd. Het was een fascinerende ervaring. Van mijn co-vertaler, die al veel ervaring op dit gebied heeft, had ik van tevoren een lijstje gekregen met de voor- en nadelen van het duovertalen en hoe men zich dient te gedragen. Dat was nuttig en nodig! Wanneer je altijd in je eentje vertaalt, raak je aan jezelf gewend. Je bent je eigen baas, kunt je eigen stijl aanhouden, hebt voorkeur voor bepaalde woorden, voor een bepaalde zinsbouw, je permitteert je bepaalde vrijheden, of niet.
Verder lezen Duovertalen
Vrijdagse vertaalperikelen
In een van de boeken die ik momenteel aan het vertalen ben, komen citaten voor uit een dagboek van een zeer intelligente, maar verwarde en drugsverslaafde man. Dit gedeelte speelt rond het jaar 2000. Hij is dan een jaar of vijftig en woont in San Francisco, maar hij heeft zijn jeugd in New York doorgebracht en daar in de jaren ’60 aan Columbia University gestudeerd. Verder lezen Vrijdagse vertaalperikelen
Vrijdagse vertaalslag
We vuren vrolijk verder vrijdagse vertaalvraagstukken op jullie af. Leuke zin, met al die v’s? Vergeet het maar. Als je zoveel leutig beginrijm ten onrechte in je vertaling smokkelt, onbedoeld, of erger: met opzet, ben je gezakt voor je examen. Of hoe de rare kronkels van je eigen taal soms behoorlijk in de weg kunnen zitten bij het vertalen.
Mag je bijvoorbeeld in een roman over 11 september mensen in een bomvolle lifthal [‘congestion in the elevator lobby’] proppen? En meiden met een ontploft kapsel opvoeren [voor ‘big-haired young women’]? Je zult dit soort dingen maar over het hoofd zien; gelukkig heb ik een alerte co-vertaler.
Of wat doe je als er in je Amerikaanse non-fictieboek heel neutraal en doodernstig staat: ‘The age of reason also had a dark side, of course.’ Eitje? Dat had je gedacht. De Nederlandse vertaling klinkt helaas al snel onbedoeld komisch: de duistere kant van de Verlichting? De schaduwzijde van de Verlichting?
Tja, daar moet je iets op verzinnen, maar wat? Jullie mogen het zeggen!