Deuren

Wij vertalers vallen vaak niet zo op. In stilte en bescheidenheid doen we ons werk, en we vinden dat vanzelfsprekend, want onze taak is een dienende: wij maken het werk van anderen toegankelijk in onze taal. Sommige lezers zien ons, andere zien ons niet. En van sommige auteurs krijg je medewerking en van andere niet. Maar er zijn auteurs die ons dankbaar zijn en die dat ook uit durven spreken. De Amerikaanse schrijfster Nina Sankovitch* is een van hen:

We owe thanks to the literary translators. Huge thanks. Through meticulous and exacting work, carried out in obscurity and often in utter anonymity, these magicians of language open the door to whole new book stacks of wonder; they gift us with new ways of experiencing an expanded world, and new avenues of sharing the human experience. Literary translators dismantle barriers of ignorance and allow us to enter at will into environments that are new in setting, landscape, and atmosphere, and yet familiar in the explored experiences of love, loyalty, duty, humor, deceit, betrayal, fear, despair, and resilience.

Dat is iets om trots op te zijn. Verder lezen Deuren

Overpeinzingen van een ketter

Ben ik wel alert genoeg?
De vraag dringt zich aan me op als mijn jongste vanuit zijn stoeltje op de achterbank mijn aandacht vestigt op een heeel grooot vliegtuig, terwijl de automobilist voor me om onduidelijke redenen zijn gaspedaal loslaat, ik na een bliksemblik in de achteruitkijkspiegel – nee, er kleeft niemand aan mijn bumper – het rempedaal fiks intrap om een botsing te vermijden, mijn oudste naast me aangeeft dat hij vandaag niet om vijf over vier, maar om tien voor halfvijf op de muziekschool wordt verwacht én zich de even onverwachte als illegitieme mogelijkheid voordoet om eerdergenoemde automobilist in te halen op een voorsorteerstrook bij het stoplicht dat net op groen springt. Ik stel prioriteiten, en dus roep ik ‘Ja, wat een enorm vliegtuig!’ (Mijn jongste ziet namelijk zijn bestaan bevestigd door antwoord op de onbenulligste mededelingen en dringt doorgaans met alle geheiligde en ongeheiligde middelen aan op die bevestiging; het is daarom in het belang van íéders gemoedsrust om zsm, om niet te zeggen à la minute, een respons te vocaliseren.) Intussen benut ik de even onverwachtse als illegitieme kans rechtsom en knik ik mijn oudste toe ten teken dat ik ook hem heb gehoord. Voor de zekerheid vraag ik mijn middelste of híj nog iets te melden heeft binnen nu en vijf minuten. Dat is niet zo. Verder lezen Overpeinzingen van een ketter

Normtarief voor literaire vertalingen blijft nog iets langer van kracht

Prijsadviezen voor literair vertalers mogen niet meer van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), daarover berichtten wij eerder op 11 april en op 4 april. Concreet gaat het om de bepaling over de prijs per woord die opgenomen is in de toelichting bij het ‘Modelcontract voor de uitgave van een vertaling van een literair werk’ (om precies te zijn bij artikel 10 lid 1). Die bepaling moest aanvankelijk per half november 2006 komen te vervallen, later werd dat 1 mei 2007. Naar onlangs bekend is geworden, is de datum nu nog verder opgeschoven: naar 1 juni 2007.
Verder lezen Normtarief voor literaire vertalingen blijft nog iets langer van kracht

De ‘kartelpolitie’ en vertalers

‘Hoe de kartelpolitie van arme vertalers centen afsnoept en grote bedrijven laat gaan.’ Onder die kop nam Maarten Huygen, commentator van NRC Handelsblad, kort geleden de prioriteiten van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) op de korrel (NRC Handelsblad, 31 maart 2007). Het stuk van Huygen heeft inmiddels aanleiding gegeven tot kamervragen door PvdA-kamerlid Mei Li Vos, waarover wij op 4 april berichtten. Waar gaat het precies om?
Verder lezen De ‘kartelpolitie’ en vertalers

Joke Smit over vertalen

Ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag een citaat van feministe en vertaalkundige Joke Smit over vertalen. Haar verzuchting dateert uit 1974, maar de conclusie die ze eraan verbindt, heeft nog niets aan waarde ingeboet, ook niet voor vertalers van de andere kunne.

‘Vertalen is altijd weer anders verschrikkelijk […] Vraag: wat doe je met Waarheid-jargon, aangelengd met Franse retoriek en Oosters bloemrijk. Les voor feministen: houd je taal schoon; zodra de eens gesmede formules het denken definitief vervangen, gaat het mis; de werkelijkheid is een oord om steeds opnieuw te verkennen.’ (Een week als feministe in: NRC/Handelsblad, 23 februari 1974).