Op de website Publishing Perspectives schrijft Siobhan O’Leary over de financiële kant van het boekvertalen (Translators say, ‘Show Me the Monnaie’). In het bijzonder gaat ze in op de gevolgen van de uitspraak van het Duitse Bundesgerichtshof dat boekvertalers recht hebben op royalty’s (lees het eerdere bericht hierover op dit weblog). Verder lezen ‘Some actually choose to forgo royalties’
Auteur: Matthijs Bakker
Boekvertalers en hun royalty’s
Opmerkelijk vertaalnieuws uit Duitsland: boekvertalers hebben volgens de Duitse rechter recht op royalty’s.
Op 7 oktober 2009 deed het federale hof (Bundesgerichtshof) in Karlsruhe uitspraak in een zaak die enkele vertalers hadden aangespannen tegen uitgeverij Random House, onderdeel van Bertelsmann. Vertalers, gesteund door hun vakbond, hebben in Duitsland herhaaldelijk de gang naar de rechter gewaagd sinds in 2002 het recht op een ‘passende vergoeding’ voor auteurs is vastgelegd in een nieuwe wet en pogingen om tot collectieve afspraken met uitgevers te komen gestrand zijn. Het is voor het eerst dat een zo hoog college vonnis heeft gewezen.
Het Bundesgerichtshof oordeelde dat vertalers naast het honorarium in de vorm van een vergoeding per pagina royalty’s moeten krijgen. De Duitsers spreken met een fraaie term van Erfolgsbeteiligung, een aandeel in de winst. De hoogte van royalty’s wordt uitgedrukt in een percentage van de nettoverkoopprijs van het boek in de winkel. Verder lezen Boekvertalers en hun royalty’s
Vertaaltarieven Europees vergeleken
In een uitstekend artikel in het zomernummer van het vertaaltijdschrift Filter vat Martin de Haan in tien constateringen en drie conclusies de resultaten samen van een onderzoek door de CEATL naar de inkomenspositie van literair vertalers in Europa. Het artikel is alleen voor abonnees van Filter te lezen, maar het gehele onderzoek, waarvan De Haan een van de drie auteurs is, kan worden gedownload op de site van de CEATL (Conseil Européen des Associations de Traducteurs Littéraires, een club van Europese literaire vertalersverenigingen). Dat is de moeite waard. Ik pik er een paar punten uit. Verder lezen Vertaaltarieven Europees vergeleken
Brussel en het literair vertalen
Het was een landerige boel en dat was het. Veel inhoudelijks heeft Michaël Zeeman niet te melden over de Europese conferentie over literair vertalen die op 20 april 2009 in Brussel is gehouden. In zijn opiniestuk in de Volkskrant van 25 april 2009 grijpt hij het evenement voornamelijk aan om lucht te geven aan zijn ontgoocheling over wat er over is van de Europese gedachte.
Zeker, hij wijdt hooggestemde woorden aan het belang van vertaling:
Als het idee van Europa toekomst wil hebben, dan zul je er voor moeten zorgen dat in alle individuele culturen goed en energiek vertaald wordt. Om elkaar enigszins te leren kennen en te begrijpen.
Hij oppert zelfs ideeën om voor dat belang op te komen:
Te denken valt aan voorzieningen voor individuele vertalers om in contact te komen met de levendige talen van waaruit zij vertalen, te denken valt aan het uitwisselen van opvattingen over en instrumenten voor kwaliteitsbewaking.
Maar over de hoofdzaak krijgen we niets te lezen: wat deed Michaël Zeeman daar in Brussel? Was hij er op persoonlijke titel of namens een van de organisaties die in het Nederlandse taalgebied het vertaalbeleid behartigen? Wie waren er nog meer voor Nederland? Wat was eigenlijk het doel van die conferentie en wat had Michaël Zeeman zich voorgenomen om te bereiken? Verder lezen Brussel en het literair vertalen
De ‘kartelpolitie’ en vertalers
‘Hoe de kartelpolitie van arme vertalers centen afsnoept en grote bedrijven laat gaan.’ Onder die kop nam Maarten Huygen, commentator van NRC Handelsblad, kort geleden de prioriteiten van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) op de korrel (NRC Handelsblad, 31 maart 2007). Het stuk van Huygen heeft inmiddels aanleiding gegeven tot kamervragen door PvdA-kamerlid Mei Li Vos, waarover wij op 4 april berichtten. Waar gaat het precies om?
Verder lezen De ‘kartelpolitie’ en vertalers
De snark in de boekenweek
Is het een trek, is het een strok? Is het ook in het Nederlands toch echt een snark?
Jan Kuijper houdt het op een slaai. Zijn rijmende vertaling van The Hunting of the Snark van Lewis Carroll verscheen vorige maand bij Athenaeum-Polak & Van Gennep. Het thema van de boekenweek (‘Lof der zotheid: scherts, satire en ironie’) zal niet vreemd zijn geweest aan de beslissing om een nieuwe vertaling van het nonsensgedicht uit te brengen. De jacht op de slaai, een agonie in acht schokken is een tweetalige editie, met de oorspronkelijke illustraties van Henry Holiday.
Verder lezen De snark in de boekenweek
Vertalers in de pikorde
Boekenweek, dus HP/de Tijd publiceert weer zijn jaarlijkse ‘pikorde’, de topveertig van mensen die het voor het zeggen hebben in literair Nederland. Samengesteld met de natte vinger, auteurs Tom Kellerhuis en Jan Zandbergen geven het zelf toe, maar ook op basis van verkoopresultaten. In hoeverre hebben vertalingen daaraan bijgedragen? Welke rol speelt het werk van vertalers in de pikorde? (Voor alle duidelijkheid: namen van vertalers komen in het artikel in HP/de Tijd niet voor.)
Verder lezen Vertalers in de pikorde
Een poging tot lokaliseren
Dit weekend heb ik geprobeerd om van het Engels op deze website Nederlands te maken. Dat was mijn inwijding in wat wel ‘lokaliseren’ wordt genoemd: het vertalen en aanpassen van de tekst in software. Ik vond het een leerzame ervaring. Wat ik bijvoorbeeld ontdekte, was hoe afhankelijk van context ik bij het vertalen eigenlijk ben. Verder lezen Een poging tot lokaliseren