Auteur: Mart Ahuluheluw

Mart Ahuluheluw (1971) is Molukse van origine en in Nederland geboren en getogen. Na voltooiing van de Vertalersopleiding (Spaans, Engels, medisch vakgebied) in Maastricht in 1996, heeft ze een verkorte doctoraal Internationale Bedrijfscommunicatie Spaans aan de huidige Radboud Universiteit Nijmegen afgerond (1999). In 2001 begon ze als freelancevertaler van Engelse, voornamelijk medisch getinte teksten. Sinds 2004 ook ondertitelaar van films en tv-series voor op dvd. In 2005 kwam haar eerste boekvertaling uit.

De dagelijkse praktijk: meermansvertalingen

3 computersHet is heerlijk om het clichébeeld van de solitaire vertaler achter zijn computer op zijn zolderkamer steeds meer te zien verstoffen. Dat specimen bestaat vast nog wel, maar in een wereld waar computer en internet een steeds centralere rol hebben in het dagelijkse leven van de moderne mens, lijkt hij een uitstervend ras. Er zijn inmiddels talloze virtuele vertalersgemeenschappen die het eenzame aspect van dit beroep de das om hebben gedaan. Solitair op een zolderkamer voelt dan ineens lang niet zo eenzaam meer. Verder lezen De dagelijkse praktijk: meermansvertalingen

Boekvertalers aller genres, verenigt u!

Het beeld van de stoffige vertaler die op zijn zolderkamer achter zijn typemachine of computer zit te zwoegen, moet steeds vaker plaats maken voor de vertaler van nu: zelfstandig ondernemer, netwerker, zwoegend achter toegankelijke literatuur en lectuur. Tijden veranderen, vertalers ook.

Daar waar de vertaler zich graag verschuilt achter het te vertalen boek of document, komt steeds vaker de roep van binnenuit om op te komen voor de beroepsgroep. En met reden: het beroep van vertaler wordt zwaar onderbetaald. Inflatie, prijsindexering, auteursrechten zijn concepten die zeer zeker in de wereld van de vertaler thuishoren, maar daarin tot op de dag van vandaag niet tot nauwelijks een plek blijken te hebben.

Het is dus tijd voor actie. In de afgelopen jaren hebben diverse vertalers hun krachten al gebundeld in initiatieven als dit weblog. Ook op de Wereldboekenmarkt in mei 2008 stond een afvaardiging van deze beroepsgroep. Zaterdag 17 oktober, van 13.00 uur tot 15.00 uur zullen er in verschillende steden in Nederland vertalers in boekhandels staan om het grote publiek kennis te laten nemen van hun werk.

Vertalers zijn vaak einzelgängers, solisten die hun beroep met veel plezier, maar voor weinig geld uitoefenen. Er zijn belangenorganisaties, zoals de VvL, die opkomen voor de rechten van vertalers en aanverwante beroepen, maar het is tijd dat vertalers ook zelf zichtbaar worden, en vooral ook blijven, en zich actief inzetten voor hun rechten en positie. Het is nu alleen nog de vraag hoe.

Als individu is het moeilijk iets substantieels voor een hele beroepsgroep te bereiken. Maar als er een vuist wordt gemaakt, maken we een kans. Niet alleen in financieel opzicht, maar vooral ook om ons heerlijke beroep te beschermen zodat de woorden van talloze internationale auteurs ook na hun dood blijven doorklinken in onze prachtige moedertaal. Vertalers, verenigt u!

Op reis revisited: een jaaroverzicht

kerstplaatjeIn november 2007 verscheen mijn laatste blogstukje in de serie Op reis, waarin ik vertelde hoe het me verging tijdens mijn reis door boekvertalersland. Nu zijn we een heel jaar verder.

Professioneel gezien was 2008 voor mij een vruchtbaar jaar: ik heb zes boeken vertaald, waarmee de stand na twee jaar op tien vertaalde boeken komt te staan. Verder lezen Op reis revisited: een jaaroverzicht

Vertaalde boektitels: als het beestje maar een naam heeft?

bla Meestal ontstaat de titel pas na het boek. Eerst schrijft een auteur een verhaal en dan bedenkt hij of zij op basis daarvan een passende titel. Die hoeft de vertaler alleen maar te vertalen en klaar is Kees.

Was het maar zo eenvoudig! De vertaler is lang niet altijd degene die de titel van een boek bepaalt. Dat voorrecht is meestal voorbehouden aan de (pr-afdeling van de) uitgever. Verder lezen Vertaalde boektitels: als het beestje maar een naam heeft?

Op reis (4)

Ken je dat? Ben je eindelijk onderweg, schiet je ineens te binnen dat je iets bent vergeten. Meestal gaat het gelukkig om zaken die elders ook verkrijgbaar zijn, dus zo erg is dat niet.

Vertalers zijn maar gewone mensen, ook zij vergeten weleens wat. Vaak zijn het woorden die maar niet van het puntje van je tong willen komen. Gelukkig kunnen vertalers gebruik maken van een extra geheugen: jawel, het vertaalgeheugen! Voorwaarde is dat je de brontekst in digitale vorm op de computer hebt staan. Dat is overigens sowieso handig, want de kans dat je iets vergeet te vertalen is dan een stuk kleiner. Verder lezen Op reis (4)

Op reis (2)

BagageIn deel 1 heb ik beschreven wat ik meeneem op reis, namelijk mijn opleiding en mijn eerste boekvertaling. Ik vergat nog een stuk bagage: creativiteit, en daar wil ik meer over kwijt.

In ‘Weer zwanger’ kon u lezen dat ik aan mijn tweede boekvertaling mocht beginnen. Het is een boek geworden uit een genre waarover ons aller Roswitha Pennewip elders in dit blog al smakelijke stukjes heeft geschreven. En precies zoals Roswitha in ‘Vergeten vertalers’ al schreef, moet ook mijn damesproza worden ingekort.
Verder lezen Op reis (2)

Op reis (1)

Een beroep is iets waarvoor je eerst iets moet leren – met die gedachte groeide ik ooit op. Onze geachte Grote Van Dale vindt eveneens dat je er iets voor moet doen; bij het lemma ‘beroep’ staat dan ook onder lid vier: ‘maatschappelijke werkkring waarvoor men de vereiste bekwaamheid en/of bevoegdheid heeft verkregen’. Hoe je die bekwaamheid en/of bevoegdheid dan verkrijgt, wordt niet vermeld.

Ik wil u daarom laten meereizen naar het land van mijn dromen: Boekvertalersland.
Verder lezen Op reis (1)