Het Antwerpse Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken houdt van 27 tot 29 november 2007 een colloquium (voertaal: Italiaans) over Giuseppe Ungaretti, met bijzondere aandacht voor de dichter als vertaler en voor Franse en Nederlandse vertalingen van zijn werk. Het voorlopige programma is hier te vinden.
Auteur: Leen Van Den Broucke
Jabik Veenbaas over Walt Whitman
Het Noorden kwijt? De literaire vertalerij in Vlaanderen
Door de bank genomen is maar een op de tien literair vertalers in het Nederlands een Vlaming. Die ene vertaler krijgt bovendien minder opdrachten, en klaagt steen en been. Waar ligt dat precies aan? Dat is een vraag die de laatste tijd steeds vaker wordt gesteld. Onderzoekers, journalisten, vertalers, redacteuren, allemaal komen ze tot dezelfde conclusie: ‘Het ligt aan de taal’, aldus ook Karel Verhoeven die het in zijn artikel in De Standaard van 26 januari 2007 over ‘literaire calimero’s’ heeft.
Nadat ik (Vlaming) samen met een Nederlandse mijn eerste boek had vertaald, zat ik zelf ook met een vraag: wat is eigenlijk de verhouding tussen Noord en Zuid? Waarom spreken we (min of meer) dezelfde taal, en waar komen de verschillen vandaan? Het antwoord heb ik onder meer gevonden in Roland Willemyns’ Het verhaal van het Vlaams. In minder dan drie stukken kreeg ik het niet samengevat, dus hierna hebt u nog te goed: ‘Tussentaal’ (evolutie in het taalgebruik in Vlaanderen) en ‘Tweedehands taalgevoel’ (hoe problematisch is de situatie voor een Vlaming die boeken wil vertalen).
Verder lezen Het Noorden kwijt? De literaire vertalerij in Vlaanderen
Vrijdagse vertaalslag
We vuren vrolijk verder vrijdagse vertaalvraagstukken op jullie af. Leuke zin, met al die v’s? Vergeet het maar. Als je zoveel leutig beginrijm ten onrechte in je vertaling smokkelt, onbedoeld, of erger: met opzet, ben je gezakt voor je examen. Of hoe de rare kronkels van je eigen taal soms behoorlijk in de weg kunnen zitten bij het vertalen.
Mag je bijvoorbeeld in een roman over 11 september mensen in een bomvolle lifthal [‘congestion in the elevator lobby’] proppen? En meiden met een ontploft kapsel opvoeren [voor ‘big-haired young women’]? Je zult dit soort dingen maar over het hoofd zien; gelukkig heb ik een alerte co-vertaler.
Of wat doe je als er in je Amerikaanse non-fictieboek heel neutraal en doodernstig staat: ‘The age of reason also had a dark side, of course.’ Eitje? Dat had je gedacht. De Nederlandse vertaling klinkt helaas al snel onbedoeld komisch: de duistere kant van de Verlichting? De schaduwzijde van de Verlichting?
Tja, daar moet je iets op verzinnen, maar wat? Jullie mogen het zeggen!