Online zichtbaarheid: tips en trucs voor vertalers

Op de Literaire Vertaaldagen ging het in 2012 over ‘De zichtbaarheid van de vertaler’. De lezingen van het Expertisecentrum Literair Vertalen en Michele Hutchison* focusten op online zichtbaarheid en het inzetten van een eigen blog of social media. Was dit jouw goede voornemen voor 2013 en heb je nog een duwtje in de rug en wat handige tips nodig? Taaldieren Anne, Anne Marie en Elsbeth geven tips en trekken je hopelijk over de streep.

Waarom online?

Via via of online?
Het is met boekvertalen een via-via-wereld, dat zal iedereen beamen. Toch gaat dit lang niet altijd meer op. Uitgevers fuseren of verdwijnen, redacteuren hoppen van de ene naar de andere uitgeverij en voor je het weet zijn jouw belangrijke contacten nergens meer te vinden. En misschien wil je wel eens een ander soort opdrachten doen voor andere opdrachtgevers. Uitgevers zoeken net als andere bedrijven steeds meer online naar freelancers. Wil je in beeld komen bij opdrachtgevers? Laat jezelf dan online zien.

Particuliere opdrachtgevers
De uitgeefwereld verandert. Steeds meer mensen besluiten in eigen beheer of via een uitgever als FreeMusketeers een boek uit te geven. Ook zijn er talloze crowdfundingprojecten op websites als Tenpages.com en Voordekunst.nl waar schrijvers proberen hun boek te financieren voordat ze een uitgever hebben. Dit gebeurt allemaal online en ook deze mensen zijn vaak op zoek naar freelance correctors, persklaarmakers en zelfs vertalers.

Contact met collega’s
Twitter en Facebook zijn virtuele koffiehoeken. Ontmoet collega-vertalers en klets over je vak. Stel vragen als je even vastzit en kom op ideeën om jouw onderneming nog verder uit te breiden. Speel een opdracht door of krijg een opdracht via een andere vertaler. Vaak leidt online contact tot echte ontmoetingen.

Zichtbaar voor de lezer
Natuurlijk heeft een uitgeverij een marketingafdeling maar het is voor jouw naamsbekendheid en eventuele royalty- en/of LIRA-inkomsten alleen maar gunstig als jij zelf je vertaalde boek promoot. Op de Literaire Vertaaldagen beweerde een ‘zichtbare’ vertaler dat ze zich niet kon voorstellen dat iemand een boek zou kopen omdat iemand anders het op Facebook aanraadt. Niets is minder waar. Jouw enthousiasme over je boekvertaling werkt aanstekelijk. Niet alleen bij vrienden en bekenden maar ook bij onbekenden.

Te veel tijd en gedoe?
‘Facebookparanoia’ is een term die tijdens de lezing van Michele Hutchison viel. Een mooie omschrijving van iets waar veel mensen aan lijken te lijden. Niet iedereen hoeft alles over jou te weten en de foto’s van je kinderen mogen niet zomaar online. En waar haal je de tijd vandaan voor social media! Je dag zit al zo vol.

Bedenk echter: je bepaalt zelf wat je met wie deelt. Houd het op Facebook bij een zakelijke pagina of stel de privacy-instellingen zo in dat privé privé blijft. Vraag aan iemand die er ervaring mee heeft hoe dat moet. En je zit geen uren achter elkaar op social media. Even snel antwoord geven of een bericht schrijven hoeft maar een halve minuut te duren. Bovendien is acquisitie ook onderdeel van je werk en levert het je uiteindelijk alleen maar meer opdrachten op.

Aan de slag!

Blog
Via een eigen blog kun je uitgevers, lezers en andere geïnteresseerden laten weten waar je mee bezig bent. Geef mensen een kijkje in de keuken van de vertaler, zet je portfolio erop en promoot je site vervolgens via social media. Een Tumblr is een heel makkelijk aan te maken pagina waar je korte blogs op kwijt kan. Dit is misschien een optie als je een eigen website bijhouden te ingewikkeld vindt.
Voorbeelden van blogs van vertalers:
De Tumblr van vertaler Ans van der Graaff
De blog van vertaler Italiaans Mara Schepers
De blog en website van vertaler Elsbeth Witt
De blog en website van vertaler Anne Douqué
De website en iets minder actieve blog van Anne Marie Koper

Twitter
Twitter is vooral iets waarbij je je actief moet opstellen. Maak een account aan, probeer dagelijks te twitteren, volg een paar mensen en je zult er vanzelf inkomen. Tips: stel vragen en gebruik daarbij hashtags als #vertaalpraat #vertalen #vertaalvraag of #xl8 (dit betekent ‘translate’). Vraag aan bijvoorbeeld @Taaldieren om jouw vraag te retweeten (citeren) als je niet zo veel volgers hebt. Ook is het handig om lijsten te maken. Maak een lijstje ‘vertaalcollega’s’ of ‘uitgevers’. Volg zo veel mogelijk mensen uit de boekenbranche. Die kun je op Twitter gewoon opzoeken. Volg het Expertisecentrum Literair Vertalen: @elvertalen en de VertalersVakschool op @VVakschool voor vertaalnieuws. Op vrijdagochtenden van 9 tot 10 is er #vertaalpraat. Als je zoekt op deze hashtag en hem zelf ook gebruikt kun je meedoen aan een discussie met andere vertalers.

LinkedIn
Op LinkedIn staat je online cv. Handig voor opdrachtgevers! Ook heb je er vele groepen waar je met vakgenoten, andere zzp’ers of stadsgenoten kunt discussiëren of aan opdrachten kunt komen.

Facebook
Je kunt een zakelijke Facebookpagina maken en hier bijvoorbeeld linken naar je eigen blog, foto’s plaatsen van nieuwe boekvertalingen en laten weten waar je mee bezig bent. Ook kun je een persoonlijk Facebookaccount gebruiken voor contact met collega’s en het promoten van je werk. Pas wel op dat je werk en privé hier gescheiden houdt door lijsten aan te maken. Verder heb je op Facebook groepen zoals de Vertalerskoffiehoek of Freelancecollega’s.

Handige websites

Boekvertalers op Twitter en Facebook.

De Werkgroep Algemene Boekvertalers (WAB) heeft ook een Facebookpagina:

Taaldieren zit op Twitter en Facebook. Voor taal- en boekennieuwtjes en contact met collega’s. Zo’n vier keer per jaar organiseren we een borrel en op onze Twitter- en Facebookpagina houden we je op de hoogte over waar en wanneer (schrijf alvast in de agenda: 8 maart in Breda!)

Hoe haal je meer uit Twitter? Dat lees je op Meer Uit Twitter.

Hoe werkt Twitter nou precies? ‘Mom, this is how Twitter works’.

Zoektips voor Twitter.

Filmpje: Social Media in Plain English.

*) De presentatie die Michele Hutchison op de Literaire Vertaaldagen gaf over social media, staat online.